ဂ်ပန္ဗူးသီး နဲ. ကၽြန္မ

ဂ်ပန္ဗူးသီး နဲ. ကၽြန္မ

ကၽြန္မဗူးသီးကို အရမ္းႀကိဳက္ပါတယ္။ ဗူးသီးတင္မကပါဘူး၊ ဗူးရြက္ (ဗူးရြက္ေႀကာ္ခ်က္)။ ဗူးညြန္.( ဗူးညြန္.ဟင္းခ်ိဳ) ဗူးရိုး(ဗူးရိုးျပဳတ္ကို ငါးပိရည္နဲ. တုိ.စားရတာ)၊ ေျပာရရင္ ဗူးပင္တစ္ပင္လံုး နီးပါးပါပဲ။ ဂ်ပန္ေရာက္ျပီး ဗူးသီးမစားရေတာ့ဘူးလို.ထင္ခဲ့ေပမယ့္ ၊ ကံေကာင္းေထာက္မစြာနဲ. ဗူးသီး ကို၀ယ္ လို.ရပါတယ္။ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ. ေဆာင္းရာသီမွာေတာ့မရႏိုင္ပါဘူး ။ သို.ေသာ္လည္း ဒီကိစၥ (ဂ်ပန္ဗူးသီး) ကို ေျပာရတဲ့အေႀကာင္းရင္းကေတာ့ဂ်ပန္မွာဗူးသီးႏွစ္မ်ိဳးရွိေနတာ နဲ. ဂ်ပန္လူမ်ိဳး ေတြကဗူးသီးကို အစိုစားတာထက္ အေျခာက္လွန္းျပီးစားတာက ပံုမွန္စားရိုးစားစဥ္ျဖစ္ေနတာကိုပါ။ ေျပာခ်င္တဲ. အေႀကာင္းအရာက ဂ်ပန္ဗူးသီးအေႀကာင္းဆိုေပမယ့္၊ အခက္ေတြ.တာက ဗူးသီးႏွစ္မ်ိဳးရွိေနလို. ဗူးသီးကို ဗူးသီးလုိ. ျမန္မာလို လြယ္လြယ္ကူကူ ေျပာလို.မရျပန္ဘူး။ ဒါေႀကာင့္ ကၽြန္မဘာသာ အဓိ ပါၸယ္သတ္မွတ္ျပီး အမည္ေပးထားတာ ကေတာ့ (၁)စင္နဲ. စိုက္တဲ့ဗူးသီး (၂) အခင္းနဲ.စိုက္တဲ့ဗူးသီး ပါ။

အခင္းနဲ.စိုက္တဲ.ဗူးသီး (အေပၚပံု)

စင္နဲ.စိုက္တဲ. ဗူးသီး(အေပၚပံု)

အဲဒီဘူးသီးႏွစ္မ်ိဳးမွာစိတ္၀င္စားစရာေတြရွိေနတာက က်မအတြက္ဘူးသီးကို ပိုႀကိဳက္လာေစေတာ့တာပါပဲ။ ပထမတစ္မ်ိဳးကေနစေျပာျပပါရေစ။


(၁)စင္နဲ.စိုက္တဲ.ဗူးသီး (Bottle Gourd) L. siceraria var. hispida

သူကတကယ့္ကို ကၽြန္မတို.ျမန္မာျပည္ကဗူးသီးပါပဲ။ သူ.ရဲ.ပံုစံကလည္းဗူးးသီးပံု ေပၚေပၚထင္ထင္ရွိပါတယ္။သူ.ကို ဂ်ပန္လို ေဟ်ားတမ္း （ヒョウタン）Hyou Tan လို.ေခၚပါတယ္။ မူလဇာတိက အာဖရိကတိုက္ကလာပါတယ္။ သူကအိႏၵိယဘက္ကေန တဆင့္ တစ္ကမၻာလံုးကို ပ်ံ.ႏွံ.ခဲ့
တယ္လို.ဆုိပါတယ္။
အသီးကို အေျခာက္ခံျပီး ေရဘူးနဲ. အရက္ထဲ့တဲ့ဘူးအျဖစ္ေရွးေခတ္ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြသံုးခဲ့ႀကတယ္တဲ.။ ဗူးသီးကို အသံုး၀င္မွဳ ၊ နမိတ္ေကာင္းမွဳ ေတြရွိတယ္ဆိုျပီး ဆာမူရုိင္းေတြအုပ္စိုးတဲ. ေခတ္မွာ အစိုးရအဖဲြ.ေတြရဲ. တံဆိပ္၊ အလံအမွတ္အသား၊ ေတြမွာ သေကၤတတံဆိပ္အျဖစ္အသံုးျပဳခဲ့ႀကတယ္တဲ.။ အခုလက္ရွိ အိုးအိုးဆားကား （大阪府）OSAKAအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရံုးအဖဲြ.အစည္းတံဆိပ္ကလည္း ဗူးသီးေျခာက္ပံုသေကၤတျဖစ္ပါတယ္။ ဂိဖုခရိုင္ （岐阜県）GIFU-Ken ၊ ေယားရိုးေခ်ာျမိဳ.（養老町）Yorou-Chou ဟာ ဗူးသီးအမ်ားဆံုးထြက္ရွိရာေဒသျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဗူးသီးကိုေတာ့ စားတဲ.သူနည္းပါတယ္။

စင္နဲ.စိုက္တဲ.ဗူးသီး(အေပၚပံု)

(၂) အခင္းနဲ.စိုက္တဲ့ဗူးသီး (Gourd) L. siceraria var. gourda


ဒီဗူးသီးကေတာ့ ပံုမွာျမင္ေတြ.ရတဲ.အတုိင္းလံုးလံုး၀ိုင္း၀ုိင္းနဲ.ေပါ့။ ျပီးေတာ့ ေျမႀကီးေပၚမွာ ဖရဲသီးလိုပဲ အခင္းနဲ.စိုက္ျပီး အသီးသီးပါတယ္။ ဂ်ပန္လို ယူးဂါ့အို （夕顔）Yuu Ga O　လို.ေခၚပါတယ္။ စင္နဲ.စိုက္တဲ.ဗူးသီးနဲ. ရုကၡေဗဒအမ်ိဳးအစားေကာ မူလဇာတိေကာအတူတူပါပဲ။ ဒါေပမယ့္သူက ဂ်ပန္ျပည္ထဲကို တရုပ္ျပည္ကေနတဆင့္ သကၠရာဇ္(၇၉၄-၁၁၈၅)ေလာက္မွာေရာက္ရွိလာတာျဖစ္ပါတယ္။
အဓိကထြက္ရွိရာေဒသကေတာ့ တိုခ်ိဂိခရုိင္ （栃木県）Tochigi-Ken ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဗူးသီးကိုေတာ့ အေျခာက္လွန္းျပီးစားသံုးျခင္းျဖင့္ လူႀကိဳက္မ်ားပါတယ္။ အဲဒါကိုေတာ့ ဂ်ပန္လို ခမ္းေပ်ား（かんぴょう）Kan Pyou လို. ေခၚပါတယ္။

ဂ်ပန္ေတြ ဗူးသီးကို ဘယ္လုိအေျခာက္လွန္းတယ္ဆိုတာ ဓါတ္ပံုမ်ားနဲ. ႀကည့္ရွဳေတြ.ရွိႏုိင္ပါတယ္။

အသီးတစ္လံုးကိုႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္းပံုစံျဖစ္ေအာင္အသားကို အလႊာလိုက္ႀကီး ႏႊာပါတယ္။

စက္နဲ.ႏႊာတာျဖစ္တဲ့ အတြက္အူတိုင္ကို ခ်န္ျပီးလြယ္လြယ္ကူကူ ႏႊာယူႏုိင္ပါတယ္။ အူတိုင္ကို ေတာ့ လႊင့္ပစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္အဲဒီအူတိုင္ကို အနီးပတ္၀န္းက်င္က အိမ္ရွင္မေတြက လာေတာင္းယူျပီး အလုိရွိသလို ဥာဏ္ကြန္.ျမဴးျပီး ဟင္းနဲ. မုန္.အမ်ိဳးမ်ိဳးလုပ္စားႀကတယ္လို. ဆိုပါတယ္။

ကၽြန္မအေနနဲ.ကေတာ့ ဒီေလာက္ခ်ိဳျပီးအရသာရွိတဲ့ဗူးသီးကို ဘာလို.မ်ား အေျခာက္လွန္းျပီးမွ စားရတာလည္းလို. စဥ္းစားမိပါတယ္။ ဒါနဲ. ဂ်ပန္လူမိ်ဳးေတြကိုေမးႀကည့္ေတာ့ တကယ္က အေျခာက္လွန္းျပီးမွစားရတား အစိမ္းစားတာနည္းတယ္လို. ဆိုပါတယ္။ အေျခာက္လွန္းေတာ့ အခ်ိန္ကုန္၊လူပမ္း၊ အလုပ္ပ်က္၊ စားရိတ္တက္ မဟုတ္ဘူးလား။ ကၽြန္မ သူတို. အေျဖကို သိပ္သေဘာမက်တာနဲ. ရွာေဖြေလ့လာႀကည့္ေတာ့ အေျခာက္ခံျပီးစားတဲ.အတြက္ တစ္ႏွစ္ပါတ္လံုးစားသံုးႏိုင္တယ္၊ အစိုစားနည္းအျပင္အေျခာက္ခံထားတဲ. အတြက္ အျခားအမယ္မ်ိဳးစံုကို တီထြင္ခ်က္ျပဳတ္ႏိုင္တယ္၊ ဗူးသီးရဲ. အထဲမွာပါ၀င္တဲ. ကယ္လစီယမ္(အရိုးနဲ. သြားေတြကို သန္မာေစတဲ.)ဓါတ္ဟာ အျခားအသီးအႏွံမ်ားထက္ျမင့္မားတဲ.အတြက္ တစ္ႏွစ္ပါတ္လံုးစားသံုးႏိုင္ရန္ အေျခာက္ခံျပီးသိမ္းဆည္းျခင္းကို ျပဳလုပ္ရျခင္းျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြကို သြားေတြ.ပါတယ္။

ဗူးသီးအစိုမွာပါ၀င္တဲ. ကယ္လစီယမ္နဲ. ဗူးသီးေျခာက္မွာပါ၀င္တဲ. ကယ္လ္စီယမ္ပါ၀င္မွဳကိုလည္း ေတြ.ရပါတယ္။
ဗူးသီးအေျခာက္(၁၀၀)ဂရမ္တြင္ပါ၀င္ေသာ ကယ္လ္စီယမ္ -၂၅၀မီလီဂရမ္
ဗူးသီးအစို (၁၀၀) ဂရမ္တြင္ပါ၀င္ေသာ ကယ္လ္စီယမ္ -၂၈မီလီဂရမ္

ဥပမာ၊ ႏြားႏို.နဲ. ယွဥ္ႀကည့္မယ္ဆိုရင္ ေတာ့။ ႏြားႏို. (၁၀၀)ဂရမ္တြင္ပါ၀င္ေသာ ကယ္လ္စီယမ္ -၁၁၀မီလီဂရမ္ ျဖစ္ပါတယ္။

ကယ္လ္စီယမ္ကို စားသံုးျခင္းျဖင့္ အရိုးဆတ္ျခင္း၊ ပင္ပမ္းႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ ဇက္ေႀကာတက္ျခင္း၊ စိတ္တုိျခင္း စသည္တို.ကို ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ဗူးသီးနဲ. ဗူးသီးေျခာက္ကိုစားသံုးျခင္းျဖင့္ ခႏၵာကိုယ္တြင္းက မလိုအပ္တဲ. အရာမ်ားကို ဆီး၊ ၀မ္းတို.မွတဆင့္ ဖယ္ထုတ္သြားႏိုင္တဲ. အတြက္ အဆီပိုမ်ားကို ေလ်ာ့ေစျပီး မ၀ေအာင္ ကာကြယ္မွဳ ကိုလည္း ရေစပါတယ္တဲ.။

ကၽြန္မ၀ယ္စားတဲ.ဗူးသီးကေတာ့ နံပါတ္(၂)အမ်ိဳးအစားျဖစ္တဲ. အခင္းနဲ. စိုက္တဲ. ဗူးသီးပါ၊ သူ.ကို တစ္ခါတစ္ေလ ရပ္ကြက္ထဲက ကုန္စိမ္းဆိုင္ （八百屋） Ya Ou Ya ေတြနဲ. ၊ စိုက္ပိ်ဳးေရးသမားေတြ ကိုယ္တုိင္တိုက္ရိုက္ေရာင္းခ်တဲ့ လမ္းေဘးဆိုင္ေတြမွာ ေတြ.ရွိႏိုင္ပါတယ္။

တိုက်ိဳက၊ တကာဒါေနာ့ ဘာဘာဘူတာ နားက Golden Eagle(ကိုမိ်ဳးခုိင္)ဆိုင္ မွာလည္းေပၚတဲ.အခ်ိန္ေတြမွာ၀ယ္စားႏိုင္ပါတယ္။

ကၽြန္မကေတာ့ ဗူးသီးေပၚခ်ိန္ဆို လမ္းသြားရင္းကုန္စိမ္းဆိုင္ေတြ.ရင္ ဗူးသီးကို ရွာရင္းလမ္းေလွ်ာက္ပါတယ္။ ဗူးသီးေျခာက္ကေတာ့ စူပါမားကတ္က စားေသာက္ကုန္ေရာင္းတဲ. ေနရာမွာ အခ်ိန္မေရြးရႏိုင္ေပမယ့္ ေစ်းႀကီးျပီး နဲနဲပဲရလို. ၀ယ္မစားပါဘူး။

စာဖတ္သူလည္း ဒီတစ္ခါဗူးသီးေတြ.ရင္ ၀ယ္စားႀကည့္ပါဦးေနာ္။

ငယ္ငယ္တံုးက က်ိဳက္ထီးရိုးသြားရင္ ေတာင္တက္လမ္းက ဗူးသီးေႀကာ္ဆိုင္ေတြမွာ ေရးထားတာ အခုထက္ထိ မ်က္စိထဲမွာျမင္ေယာင္မိတယ္။ “ဗူးသီးဖီလင္၊ အခ်ဥ္အရသာ” တဲ. ။

ရန္ကုန္က ဒဂံုေျမာက္ပိုင္းကအိမ္မွာ ဗူးစင္ထိုးျပီး ဗူးသီးစိုက္ေပးတဲ. ေဖေဖ.ကို သတိရလွ်က္.........

ေအာက္ပါurlမ်ားအျပင္အျခားေသာအင္တာနက္မီဒီယာမ်ားကို ကိုးကားပါသည္။
http://www.yamashiroya.co.jp/about/info/kanpyo.html
http://www.sokensha.co.jp/products/product_detail.html?id=150160